Бронх демікпесі (БД) (бронхиалды астма) – оның негізгі патогенетикалық механизмдері қабынулармен шартталған бронхтардың гипербелсенділігі, ал негізгі клиникалы қ көріністері бронхтарылу салдарынан тұншығу ұстамасы (көбінесе эспираторлық мінездегі), бронх сілемейлі қабатының гиперсекрециясы мен ісінулері болып табылатын, тыныс жолдарының созылмалы ауруы. Тұншығу ұстамалары, сонымен қатар бронх демікпесіне тән жөтел, кеудедегі «бітелу» сезімі, ысқырмалы шалғайлық сырылдар, көп жағдайда түнгі немесе таңертеңгі уақыттарда пайда болады және жартылай немесе толық қайтымды (аяқ астынан немесе ем салдарынан) бронхиалдық обструкциямен бірге жүреді.
Демікпе жіктемесі клиникалық көріністер мен өкпе функцияларының көрсеткіштерін бірлесіп бағалауға негізделеді:
1. Этиологиясы бойынша:
— атопиялық (экзогендік);
— атопиялық емес (эндогендік);
— аралас.
Диагностика критерийлері
Шағымдар мен анамнез:
- жөтел, əсіресе түнде;
- қайталанбалы сырылдар;
- қайталанбалы қиындаған тыныс алу;
- қайталамалы кеуде клеткасының басылу сезімі;
- симптомдар түнде пайда болады немесе нашарлайды;
- симптомдар триггерлермен жанасу кезінде ауырлайды;
Аяқ астынан немесе бронходилататорлар мен қабынуға қарсы препараттарды қабылдағаннан кейін симптомдардың жоғалуы, бронх демікпесінің маңызды маркерлері болып табылады. Науқаста немесе оның туыстарында атопиялық аурулардың болуы.
Физикалық тексеру:
Термометрия. Дене қызуының тұрақты жəне ұзақ уақыт көтерілуі кезінде, қызбаның жоғарылығында, флораның антибиотиктерге сезімталдылығын анықтаумен гемокультураны бактериемияға зерттеу.
Инструменталдық зерттеулер:
Спирометр (ОФВ 1 немесе ФЖЕЛ) немесе пикфлоуметр көрсетімдері бойынша (тыныс шығарудың шыңдық жылдамдығы – ТШШЖ) тыныс жолдарының қайтымды немесе өзгермелі төмендеуі.
Пикфлоуметрді пайдалану кезінде демікпе жайлы ойлауға болады, егер: ЖШШЖ тез əсер ететін агонистер жұтқаннан соң, 15-20 минуттан кейін 15% аса жоғарыласа, немесе Бронходилататорлар қабылдайтын науқастарда, кешке өлшенген ЖШШЖ таңертеңгілік мəннен 20% жəне бронходилататорлар қабылдамайтын науқастарда 10% ерекшеленсе, немесе ЖШШЖ 6 минут үздіксіз жүгіру немесе физикалық жүктемеден кейін 15% аса төмендесе.
Мамандар консультациясы үшін көрсетімдер: көрсетімдер бойынша.
Негізгі диагностикалық шаралар тізімі:
- Қанның жалпы анализі.
- Зəрдің жалпы анализі.
- Микрореакция.
- Қақырықтың жалпы анализі.
- Флюорография.
- Сыртқы тыныс алу функцияларын зерттеу.
Қосымша диагностикалық шаралар тізімі:
- Кеуде клеткалары ағзаларының рентгенографиясы.
- Пульмонолог консультациясы.
- Стоматолог консультациясы.
- Отоларинголог консультациясы.
- Тері сынамалары.
- Провокациялық сынамалар.
- Қақырық цитологиясы, қақырықты БК-ға зерттеу.
- Микробтардың антибиотиктерге сезімталдығын талдау.
- Аллергосынамаларды жүргізу.
- Сыртқы тыныс алуды бронхолитикпен жəне /немесе бронхопровокатормен зерттеу.
Ем мақсаты: тұншығу ұстамасын, аурудың асқынуларын басу.
Дəрі-дəрмексіз ем: себепті аллергендермен жанасуды, спецификалық емес тітіркендіргіштер əсерін болдырмау (темекі тарту, кəсіби зияндықтар, поллютанттар, өткір иістер жəне басқа).
Дəрі-дəрмектік ем
Ұстамаларды басу:
- ингаляциялық тез əсердегі 2-агонистер (сальбутамол, фенотерол);
- əсері тез басталатын ұзақ əсердегі 2-агонистер (сальметерол, формотерол);
- ингаляциялық холинолитиктер (ипратропий бромиді); құрамында холинолитиктер мен 2-агонистер қосылған комбинациялы дəрі дəрмектер; қысқа əсердегі метилксантиндер (аминофиллин);
- жүйелі ГКС (преднизолон).
- демікпені ұзақ жүргізу үшін, ауырлық дəрежесіне байланысты баспалдақты əдіс ұсынылады.
Барлық деңгейлер үшін: тұрақты күнделікті терапияға қосымша, қажет жағдайда тез əрекеттегі ингаляциялық 2-агонистер қолданулуы қажет, бірақ күніне 3-4 реттен жиі емес, фенотерол мен ипротропий бромиді тіркелген комбинациясы.
I дəреже – ауруды бақылау үшін күнделікті қабылдау қажет емес. Қысқа əсердегі бронходилататорларды қажеттілік бойынша күніне 1-2 рет қолдану ұсынылады.
II дəреже – ингаляциялы ГКС: беклометазон дипропионат 200-500 мкг 1-2 қабылдауға, флутиказон пропионат 120 доза (100-200 мкг тəулігіне 2 рет), будесонид 100-250 мкг/тəулігіне.
Альтернативті ем: теофиллиннің ұзақ əсердегі препараттарын тағайындау (теотард, теопэк 200-400 мг/тəулігіне), кромондар (кромоглиц қышқылымен ингаляция 10 мг тəулігіне 4 рет немесе интал 5 мг/доза), лейкотриен рецепторларын бөгегіштер (зафирлукаст 20 мг күніне 2 рет). Қысқа əсердегі бронходилататорлар (сальбутамол, фенотерол) қажеттілік бойынша тəулігіне 3-4 рет.
III дəреже — ингаляциялы ГКС: беклометазон дипропионат (800-1600 мкг в 3-4 қабылдауға) флутиказон пропионат 120 доза (400-1000 мкг тəулігіне 3-4 рет), Будесонид 800-1600 мкг/тəулігіне немесе ИГКС стандартты дозада ұзақ əсердегі адренорецепторлардың 2 агонистерімен бірге (сальметерол 50 мкг күніне 2 рет немесе формотерол 12 мкг күніне 2 рет), фенотерол мен ипротропий бромидінің тіркелген комбинациясы немесе теофиллиннің ұзақ əсердегі препаратымен.
Қысқа əсердегі бронходилататорлар (сальбутамол, фенотерол) қажеттілік бойынша, бірақ тəулігіне 3-4 реттен көп емес.
Альтернативті ем: теофиллиннің ұзақ əсердегі препараттарын тағайындау (200-700 мг/тəулігіне), кромондар (кромоглиц қышқылымен ингаляция 20 мг тəулігіне 4-8 рет немесе интал 5 мг/доза), лейкотриен рецепторларының бөгегіштері (зафирлукаст 20 мг күніне 2 рет).
IV дəреже — ингаляциялық ГКС: беклометазон дипропионат 100 мкг — 10 доза (1000 мкг аса) тəулігіне флутиказон пропионаты 100-200 мкг тəулігіне 3-4 рет, будесонид 800 мкг/тəулігіне аса, немесе эквивалент плюс қасқа əсердегі ингаляциялық 2-агонист (сальметерол, формотерол), фенотерол мен ипротропий бромидінің тіркелген комбинациясы; плюс бір немесе одан көп келесі препараттар, егер бұл қажет болса: баяулы босайтын теофиллин, антилейкотриен препараты, пероралды қысқа əсердегі 2 агонисттер, пероралды ГКС.
Іріңді қақырық болған кезде, жоғары лейкоцитоз, эритоциттердің тұну жылдамдығының артуында антибиотикограмманы ескеріп, антибактериалды терапия курсын тағайындайды (спирамицин 3000 000 БІРЛІК х 2 рет, 5-7 күн, амоксициллин+клавулан қышқылы 625 мг х 2 рет, 7 күн, кларитромицин 250 мг х 2 рет, 5-7 күн, цефтриаксон 1,0 х 1 рет, 5 күн). Тұтқыр қақырықпен науқастарға муколитиктер тағайындайды (амброксол, карбоцистеин, ацетилцистеин).
Негізгі дəрі дəрмектер тізімі:
- **Бекламетазон аэрозоль 200 доза.
- *Ипратропий бромиді аэрозоль 100 доза.
- Кромоглиций қышқылы дозаланған аэрозоль 5 мг; капсула 20 мг.
- **Сальбутамол аэрозоль 100 мкг/доза; капсула 2 мг, 8 мг; небулайзер үшін ерітінді 20 мл.
- **Теофиллин таблетка 100 мг, 200 мг, 300 мг; капсула 100 мг; 200 мг; 300 мг; капсула ретард 350 мг.
- *Фенотерол аэрозоль 200 доза.
- *Амброксол таблетка 30 мг; сироп 30 мг/5 мл.
- **Преднизолон, таблетка 5 мг; инъекция үшін ерітінді 30мг/1 мл.
- Буденосид 100 мг, аэрозоль.
- *Ипратропия бромиді 21 мкг+фенотерол гидробромиді 50 мкг.
- *Сальметерол+флутиказон 25мкг/50 мкг120доза, 25/125 мкг/120 доза, 25/250 мкг/120 доза аэрозоль (ДАИ), 50мкг/100 мкг 60доза, 50/250 мкг 60 доза, 50/500 мкг 60 доза ұнтақтық ингалятор.
Қосымша дəрі-дəрмектер тізімі:
- **Флютиказон аэрозоль 60 доза, 120 доза (немесе олардың комбинациясы: салметерол, флютиказона пропионат, 25/50 мкг; 25/250 мкг).
- *Кларитромицин 500 мг, табл.
- *Спирамицин 3 млн. ЕД, табл.
- *Аминофиллин инъекция үшін ерітінді 2,4% в ампуле 5 мл, 10 мл.
- **Салметерол ингаляции үшін аэрозоль 25 мкг/доза.
- *Амоксициллин+клавулонды қышқыл табл, оның қабықшасын жабу 500 мг/125мг, 875 мг/125 мг.
- *Азитромицин 500 мг, капсулы.
Ем тиімділігінің индикаторлары:
- симптомдардың айқындылығын азайту жəне оларды жою;
- өкпе функциясын жақсарту;
- асқынулардың дамуын алдын алу;
- дəрілік заттарды қабылдау қажеттілігін азайту;
- емнің жанама əсерінің даму қаупін төмендету;
- науқастарды өзін-өзі емдеуге оқыту.
Госпитализациялауға көрсетімдер: бронхолиттік терапия тиімсіздігі, 6-8 сағат бойы басылмайтын тұншығу ұстамалары, тыныс алу жеткіліксіздігінің үдеуі, «мылқау өкпе».
Бріншілік профилактика: пайда болуына жəне/немесе асқынуына триггерлердің əсер ету профилактикасы.
Профилактикалық шаралар:
- Бөлмедегі шаңды тазарту, фильтрация жүйесін пайдалану.
- Үй кенелеріне аллергия болған кезде – оларды жою.
Әрі қарай жүргізу: жылына 2-3 рет терапевттің қарауы, пульмонолог, аллерголог – жылына 1 рет.
Диспансерлік бақылау – БД кез келген формасы мен ауырлық дəрежесінде науқасты оқыту қажет. Емделуші БД мəнін, тұншығу ұстамаларын өзі басуды, қай жағдайда дəрігерді шақыру керектігін, демкпенің жеке триггерлерін, тұншығу белгілерін жəне ахуалының нашарлауын жəне бронхтық өтімділікті, демікпені бақылап отыру үшін күнделікті қабылданатын профилактикалық препараттардың жеке дозасын білуі қажет.
Достарыңмен әлеуметтік желіде бөліс
Медик+ админ! Сайт бойынша жауапты адам.
- Рефлюкс нефропатия(5,00 тен 5)
- Стоматологиядағы микробқа қарсы препараттар(5,00 тен 5)
- Описторхоз(5,00 тен 5)
- Көз жарақаттары(5,00 тен 5)
- Жыныстық қатынас(5,00 тен 5)
- Стоматологиядағы протездер(5,00 тен 5)
- Плевра эмпиемасы(5,00 тен 5)
- Заманауи ингаляциялық анестетиктер(5,00 тен 5)
- Жедел бүйрек жетіспеушілігі(5,00 тен 5)
- Пилоростеноз(5,00 тен 5)
KazMedic © 2019
Барлық құқықтары қорғалған
источник
І.Неге бұл тақырыпты таңдадым?
Осы тақырыпты таңдау себебім-қазіргі таңда балалар арасында өте кең тараған және жыл сайын осы аурумен ауыратын балалар саны өсуде.Неліктен бронхиалды астмамен балалар жиі ауыратындығын зерттеу мақсатында осы тақырып таңдалды.
Соңғы жылдары экологиялық жағдайдың нашарлануына, шылым шегу кең тарауына, адам ағзасының реактивтілігінің өзгеруіне байланысты бронх демікпесі кең етек алып кетті. Бронх демікпесі негізінде патогенетикалық механизмдері қабынулармен шартталған, ал клиникалық көрінісі бронх тарылу салдарынан экспираторлық ентігу мен, бронх кілегейінің гиперсекрециясы және ісінуімен сипатталатың тыныс жолдарының созылмалы ауруы.
Бронх демікпесі әлемдік көлемдегі проблема.Бүкіл әлемде 300млн адамдай бронх демікпесімен ауырады. Бұл ауру кез келген жаста кездеседі.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының деректері бойынша, бүгінгі таңда әлемде ересек адамдардың 5%, ал балалардың 30% жуығы осы дерттен зардап шегеді. Мақсатым осы аурумен ауыратын балалар санын азайту үшін халықтың сауаттылығын көтеру шараларын ойлап табу.
-Әдіс таңдау,сипаттама беру;
-Зерттеу жүргізу объектісі
Бронх демікпесі – тыныс алу жолдарының созылмалы қабынуымен және ұзақтығы мен интенсивтілігі әртүрлі ысқырықты тыныстың респираторлы белгілерімен, ентігумен, кеудеде қысып тұру сезімімен немесе жөтелмен көрінетін, тыныс алу жолдарының обструкциясымен ұштасатын гетерогенді ауру. Балалардағы бронх демікпесі ерте жастан басталғанына қарамастан ересек жасқа дейін жалғасатын аллергиялық ауру.Балаларда үнемі немесе жүйелі түрде пайда болатын жөтел мен көбінесі түнгі жəне таңертеңгілік уақыттағы ысқырық демді қиындаған тыныс алумен сипатталады.
Демікпелік қалі (ДҚ) – бронхтық демікпенің ең жиі және қауіпті асқынуы, 5 пайызы өлімге әкеледі. Осы ауруды жалпы диаграмма түрінде қарастыратын болсақ
Солтүстік – Қазақстан облысында (100 000) адамға шаққанда
Барлығы 0-14 жас 15-17 жас 18 жастан артық 2010 45,7 мың 114 ауру 37,9 ауру 29 ауру 2011 66,7 мың 138 ауру 108,4 ауру 46,2 ауру
1. Ауырлығы бойынша: интермитирлейтін, жеңіл персистирлейтін, орта ауырлықты персистирлейтін, ауыр персистирлейтін;
2. Ағым фазасы бойынша: өршу, бəсеңдеген өршу, оңалу.
1 саты: Интермиттирлеуші БД симптомдары:
аптасына 1 реттен сирек пайда болады өршуі қысқа түнгі симптомдар айына 2 реттен жиі емес
2 саты: Жеңіл перситирлеуші БД симптомдары:
аптасына 1 рет пайда болады, бірақ сирек күніне 1 реттен өршу физикалық белсенділікпен ұйқыға әсер етеді. түнгі симптомдар жиі айына 2 реттен
3 саты: Персистирлеуші БД орта дәрежелі ауырлықта симптомдары: күнделікті пайда болады өршу физикалық белсенділікпен ұйқыға әсер етеді. түнгі симптомдар аптасынан 1 реттен көп қысқа уақытты ингаляциялық бета 2-адреностимуляторларды күнделікті қолдану
4 сатысы: ауыр персистирлеуші БД симптомдары:
күнделікті пайда болады ,өршуі жиі жиі түнгі симптомдар ,физикалық белсенділіктің шектелуі .
Этиологиясы:
А) Бейімдеуші факторлар:
Тұқымқуалаушылық-бұл туралы ір түрлі түрі бар,бірақ нақты анықталмаған.Қазіргі кезде негізгі түрі полигендік тұқымқуалаушылық болып есептеледі.
Атопия-бұл аллергендерге ағзаның IgE-ні(иммуноглобулин Е)көп мөлшерде бөлу қасиеті.Және бұл науқас балалардың 70-80 %-ында диагностикаланады.
Бронхтардың жоғары реактивтілігі -бронх демікпесі бар науқастарда бронхтардың күшейтілген жауабы.
Б)Астма дамуына әкелетін факторлар:
Тұрмыстық аллергендер- Тұрмыстық аллергендердің ішінде ең басты рөлді шаң кенелері алады.Кенедегі аллергендер терісінде сақталады.Кенелер кілемде,маталарда,төсек жаймаларда,үй аяқ-киімінде,плинтус астында,жұмсақ ойыншықтарда болады.Олар 22-26°C температурада өсіп өнеді.Аллергиялық тексерулер барысында бронхиалды астмамен ауыратын балалардың 73,5-91,0%ы осы кенелер түрлерінен болатындығы анықталған.Кенелер әсерінен болған астма күз-көктем айларында ,әсіресе түнде жағдайдың нашарлауымен сипатталады.Себебі:осы уақытта үйдегі шаң кенелер мөлшері де көп болады.
Паразиттік аллерген- негізгі көздері жүн, қауырсындар, қайызғақ, ұлы дәретті, сілекей түрлі жануарлар (мысықтар, иттер, шошқа, атжалмандар және басқа да кеміргіштердің, құстар, қоян, жылқы, қой, т.б.) және жәндіктер (болуы мүмкін тарақандар). Балалардағы астманы қоздыратын жиі фактор аквариумдағы балыққа(дафнииге) арналған құрғақ азық болып табылады.
Саңырауқұлақтық аллерген- зең және ашытқы саңырауқұлақтарынан балалардың 2/3бронх демікпесі шалдығады. Бронхиалды астма осы түрден пайда болған балаларды ауасы дұрыс желдетілмеген бөлмеде немесе ылғалды жерде ұстаса жағдайының нашарлауы байқалады.
Астмамен ауыратын балаларда аллергия туғызатын дәрілік препараттардың әсерінен тұншығу ұстамалары болуы мүмкін.Олардың ішіне:пенициллин тобының антибиотиктері, сульфаниламидтер, витаминдер, аспирин және басқа да қабынуға қарсы препараттар жатады.
Аллергия туғызатын химиялық заттар:хром, никель, марганец, формальдегид болып табылады.Атмосфераның техногенді әсерінен шаң-тозаңтың құрылымы өзгеріп отырады.
Астманың клиникалық белгілері:
1Құрғақ жөтел-жөтел көбіне түнгі уақытта болады.
4.Тыныс шығарудың қиындауы,
Жөтел– түнгі уақытта басталып; кейін ұстамалыға айналады.
Қақырық тастау: тәңертенгі мезгілде, кілегейлі, кілегейлі-ірінді, ірінді, аз мөлшерде, қиын бөлінеді.
Ентігу ұсақ бронхтардың обструкциясы дамығанда пайда болады.
· Ерте жастағы балаларда ұстама көрінісі түнде және таңғы уақыттарда жөтелдің болуымен сипатталады.Бала осы жөтелден оянып кетеді.
· Бронхолитиктер қайталана беретін бронхообструкция кезінде тиімді нәтиже береді.
· Аллергиялық ринит және атопиялық дерматитпен қатар жүруі мүмкін.
· Баланы қарағанда аускультативті белгілер болмауы да мүмкін.
· Ұстама болмаған жағдайда сырылдар естілмейді.
Дата добавления: 2017-01-28 ; просмотров: 915 | Нарушение авторских прав
источник
Паспорттық бөлім
1.Науқас аты-жөні:_____________
3.Жынысы: Әйел
4.Жасы:16.08.1956 , 60 жаста
5.Жұмыс орны:Зейнеткер
- Мекен-жайы:Қарағанды обл._______________
7.Түскен күні:25.08.2016ж
- Стационарға жолдаған ұйым:
9.Жолдаған ұйым диагнозы:Бронх демікпесі
- Клиникалық диагноз: Бронх демікпесі, ауыр дәрежесі, өршу фазасы, басқарылмайтын саты.
Шағымдары: Науқас тәулігіне 10 рет болатын тұншығу ұстамасына шағымданды, көбінесе түнгі уақытта.Тыныштық қалпындағы тыныс шығуы қыйындайтын ентігу, бұл сәл ғана жүктемеден күшейе түседі, шырышты қақырық бөлінетін ұстамалы жөтел, түнгі ұйқысының бұзылуы және де физикалық белсенділігінің төмендеуі.
Anamnesis morbi: Бронхо обструктивті синдромы 1995 жылы (39 жасында) басталған, ол тұншығу ұстамалары, ұстама тәрізді ентігу, жөтел болуымен мазалаған. Стационарлық емін пульмонологиялық бөлімшеде алған, бронхиалды астма нақтыланған, ем барысында жағдайы жақсарған. 5 жыл ішінде ауру ремиссияланған.кейін ОКБ-ның пульмонология бөлімшесіне қайта қаралған, Беклазон Эко Легкое-ні үнемі қабылдап отыру ұсынысымен шағарылған.Ушығулары әсіресе жазғы уақытта, шамадан тыс суықтанғанда қозады. 2016 жылдың наурыз айында пульмонологиялық бөлімшеде бронхообструктивті синдром клиникасымен стационарлы ем қабылдады, Бронх демікпесі ауыр дәрежесі диагнозы нақтыланды. Жағдайы жақсарып, Беклазон 1000мкг/тәул + Спирива респимат 5 мкг/тәул тағайындалып шығарылды. 10 күн РФ болып жағдайы нашарлаған, түнгі уақыттағы тұншығу ұстамалары жиілеп ентігуі күшейген. Қазақстанға келіп вокзалда кезекші дәрігер уақытша көмек көрсеткен(Дексаметазон 8мг + Эуфилин 10мл көк тамырға). Шұғыл түрде пульмонологиялық бөлімшеге бронхообструкцияның айқын көрінісі және тыны алу жеткіліксіздігі негізінде жатқызылды.
Anamnesis vitae. Туберкулез,вирусты гепатит және венерологиялық аурулармен ауырмаған. Басынын откен аурулары: жатыр мойынының c-r (сәулелі терапия), холецистэктомия, полипэктомия. Гемотрансфузия жүргізілген. Аллергиялық анамнез: Жануарлардың жүні, Көше шаңы, күкірт –тұншығу.Тұқымқуалаушылық аурулары жоқ. Зиянды әдеттері: шылым шегпейді. Наркотикалық заттар қолданбаған.гиникологиялық анамнез минструация 14 жасынан бастап 3 күннен, жүктілік 3,босану 2, аборт 1. Менопауза 1983 жылы жатырдың с-r терапиясынан кейін басталды. Тұқым қуалаушылық: анасында қант диабеті.Еңбек Тұрмыс жағдайы қанағаттанарлық. Еңбек анамнезі:Қалыпқа келтіру дәрігері . Эксперттік анамнез:Зейнеткер
Status praesens. Науқастың жалпы жағдайы орташа ауырлықты,тұншығу ұстамасына байланысты. Санасы ашық. Төсектегі қалпы ортопноэ. Есі анық . Дене бітімі – нормостениялы.
Тері жабыны физиологиялық түсте. Ісінулер жоқ. Шеткері лимфа түйіндері ұлғаймаған.
Сүйек- буын жүйесі өзгермеген.
Тыныс алу жүйесі.
Кеуде клеткасы цилиндр тәрізді, екі бөлігі де симметриялы тыныс алу актісіне қатысады. ТАЖ 26 рет минутына.
Пальпацияда: кеуде клеткасының серпімділігі аздап төмендеген, сол жақ жоғарғы бөлікте дауыс дірілі күшейген.
Салыстырмалы перкуссияда: L. Mediaclavicularis сызығы бойынша сол жақта 1-2 қабырға аралықта, жауырын үсті аймағында перкуторлы дыбыс қысқарған.
Өкпе экскурсиясы.
| Сызықтар | Оң жақ | Сол жақ |
| L. mediaclavicularis 3см |
| Оң жақ | Сол жақ | |
| Алдынан | Бұғанадан 3см жоғары | Бұғанадан 4см жоғары |
| Артынан | VII мойын омыртқасы деңгейінде 3,5 см сыртқа | VII мойын омыртқасы деңгейінде 3,5 см сыртқа |
| Кернинг алаңы | 5см | 4см |
Өкпенің төменгі шекарасы.
| Топографиялық сызықтар | Оң жақ | Сол жақ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| L.parasterrnalis Аускультацияда: Везикулярлы тыныс әлсіреген, сол жақ өкпенің жоғарғы бөлімінің деңгейінде ұсақ көпіршікті ылғалды сырылдар естіледі. Жүрек-қанайналым жүйесі. Жалпы қарағанда: Жүрек шекаралары визуальді өзгермеген. Мойын тамырларының тұсында ісіну, патологиялық соғу байқалмайды. Жүрек ұшы соққысы V қабырға аралығында, бұғана орта сызығынан 1 см ішке қарай пальпацияланады.
Аускультацияда:жүрек ырғағы дұрыс, жүрек тондары анық. Артериялық қан қысымы 90/60 мм сынап бағанасында. Патологиялық пульсация байқалмайды.ЖЖЖ 92 рет минутына. Жүрек-қанайналым жүйесі. Жалпы қарағанда: Жүрек шекаралары визуальді өзгермеген. Мойын тамырларының тұсында ісіну, патологиялық соғу байқалмайды. Жүрек ұшы соққысы V қабырға аралығында, бұғана орта сызығынан 0,5 см ішке қарай пальпацияланады. Ені 2 см, көлемі 2 см, күші шамалы. Жүрек шекаралары.
Тамыр шоғырының шекарасы. Оң жақта:II қабырға аралықта төстің сыртқы жиегінде Сол жақта:II қабырға аралықта төстің сыртқы жиегінде Қан тамыр шоғырының ені-6 см. Аускультацияда: жүрек ырғағы дұрыс, жүрек тондары әлсіреген. Артериялық қан қысымы 90/60 мм сынап бағанасында. Ас қорыту жүйесі Жалпы қарағанда: тәбеті жақсы, жұтыну актісі сақталған. Ауыз қуысының шырышты қабаты қызғылт түсті, қабыну процесстері байқалмайды. Тілі ылғалды, таза. Қызыл иегі қалыпты. Беткей пальпацияда: іші жұмсақ, ауырсынусыз. Образцов-Стражеско бойынша терең жылжымалы пальпацияда: сол жақ мықын аймағында сигма тәрізді ішек сезіледі, беті тегіс, жылжымалы, ауырсынусыз, шұрқұрамайды, d-3 см; соқыр ішек оң жақ мықын аймағында пальпацияланады, қозғалмалы, ауырсынусыз, d-4-5 см; тоқ ішектің көлденең бөлігі кіндік маңында пальпацияланады, d-3 см, ауырсынусыз; Тоқ ішектің өрлемелі және төмендеген бөлігі пальпацияланады, ауырсынусыз. Бауыр қабырға доғасынан шықпаған. Шеті үшкір ауырсынусыз. Курлов бойынша перкуссия:
Көк бауыр пальпацияланбайды. Курлов бойынша өлшемі 6*4 см. Нәжісінің түсі қоңыр, жоспарланған, ретті. Іш қату мен іш кебу байқалмады. Зәр шығару жүйесі. Бел аймағын қарағанда ісіну және басқа патологиялық процесстер көрінбейді, екі бүйрек те пальпацияланбайды. Соққылау симптомы 2 жақ бөлігінде теріс мәнді. Зәр шығаруы еркін, ауырсынусыз. Зәр шығару жиілігі тәулігіне 3-4 рет. Дизуриялық өзгерістер жоқ. Эндокриндік жүйе. Бұл жүйе жағынан шағымдары жоқ. Қалқанша безі ұлғаймаған. Бездер жағынан патологиялар анықталған жоқ. Жүйке – психика жүйесі. Санасы ашық, есі дұрыс, адекватты. Тері сезімталдығы сақталған. Менингиальді және бас милық жүйкелердің зақымдалу симптомдары жоқ. Ұйқысы қалыпты, көңіл-күйі біркелкі. «Саусақ мұрын» сынамасын дұрыс орындайды. Есту, иіс, дәм сезу мүшелерінде өзгерістер жоқ. Есте сақтау қабілеті сақталған.
Оған тән симптомдар: қиын бөлінетін аз мөлшердегі қою қақырықты жөтел, өкпеде перкуторлы қорабты дыбыстың естілуі, аускультацияда құрғақ ысқырықты сырылдардың естілуі. Және тұншығу ұстамасы — оның негізінде бронх өткіздігіштігі бұзылып, бронхоспазммен көрініс береді. Ол экспираторлы тұншығу ұстамасымен сипатталады.
Бронхобструктивті синдром. Тұншығу ұстамасы Қиын бөлінетін сұр шырышты қақырық Тыныс алу жеткіліксіздік синдромы. Астено—вегетативті синдром Менің науқасымның ауруының ағымының ауырлығын, негізгі анықтайтын клиникалық көрініс тұншығу ұстамасы болып табылады. Сондықтан негізгі синдром бронхобструктивті синдром Осы айтылған синдром келесі ауруларда кездеседі:
Жүрек деміпесі. Жүрек демікпесі ол- жүйке-психикалы және физикалық күш түскенде тұншығу ұстамасымен сипатталатын ауру. Ауру туғызатын факторлар: Жедел миокард инфарктісі, жедел жүрек жеткіліксіздігі, ауыр диффузды миокардиттер, кардиосклероз, қос жармалы қақпақша ақаулары, қолқаның ақаулары. Науқас шағымы: жүрек демікпесімен ауыратын науқастар инспираторлы тұншығу ұстамасына, қызғылт түсті, сұйық, көпіршікті қақырықты жөтелге шағымданады. Ал, менің науқасым , физикалық күш түскенде басталатын экспираторлы тұншығу ұстамасына, құрғақ ысқырықты сырылдарға, қиын бөлінетін сұр шырышты қақырықты ұстамалы жөтелге шағымданады. Жүрек демікпесі анамнезінде көбіне ауру кезінде гипертониялық ауру, жүрек ақаулары, ЖИА, созылмалы гломерулонефрит байқалады. Ал, менің науқасымда бұл жағдайлар кездеспейді. Қарағанда: Жүрек демікпесінде науқас беті бозарған, сұр көк түсті, акроцианоз байқалады. Сипағанда тері жамылғысы ылғалды, суық. Науқас мәжбүр қалыпта болады. Менің науқасымда беті бозғылт-қызғылт реңді, тері жабыны физиологиялық түсте, тері жамылғысы сипағанда жылы. Перкуторлы: Жүрек демікпесі бар науқастарда өкпенің төменгі бөлігінде кіші қан айналым шеңберіндегі қанның іркілуіне байланысты, өкпелік дыбыстың тұйықталуы болады. Ал, менің науқасымда бүкіл өкпе үстінде қорабты дыбыс естіледі. Жүрек демікпесі бар науқастарда жиі жүрегі солға ұлғайған, жүрек ырғағы бұзылған, тахикардия, өкпе артериясы үстінде II тон қосарланған және күшейген болады. Менің науқасымның жүрек шекаралары қалыпты, ырғағы бұзылмаған, тахикардия байқалмайды, жүрек тондары әлсіреген. Жоғарыдағы көріністер науқасымда жоқ. Аускультативті: Жүрек демікпесі бар науқастарда өкпенің төменгі бөлігінде әр түрлі калибрлі ылғалды сырылдар естіледі. Менің науқасымда өкпе үстінен құрғақ ысқырықты сырылдар естіледі. Тыныс шығаруы қиындаған. Жоғарыда айтылған көрсеткіштерге қарап, менің науқасымда «Жүрек демікпесін» жоққа шығарамын. БРОНХ КАРЦИНОИДЫ. Бронх карциноиды (БК) ол-бронх эпителиінен өсетін қатерлі ісікті сырқат. Ауру туғызушы факторлар: Созылмалы бронхит, бронхэктаз, пневмосклероз, созылмалы пневмония сияқты өкпенің бейспецификалық аурулары. Науқас шағымы: бронх карциноиды кезінде науқас ұстамалы жөтелден кейін жеңіл бөлінетін сұйық ал қызыл қан аралас қақырыққа шағымданады. Ал менің науқасымда қақырық шырышты сұр түсті,қою,жабысқақ және аз мөлшерде қиын бөлінеді. Бронх карциноиды кезінде ауырсыну сезімі тұрақты болады. Ал менің науқасымда ауырсыну сезімі байқалмайды. Қарағанда: БК бар науқастарда дене температурасы субфибрильді және ұзақ уақыт сақталады, ал менің науқасымның дене температурасы тұрақты 36,5°. БК кезінде ұстама кезінде науқас бетінде, мойынында, кеуденің жоғарғы бөліктерінде қызғылт-күлгүн немесе ал қызыл дақтар пайда болады. Ал менің науқасымда тері физиологиялық түсте. Пальпацияда: БК кезінде лимфа түйіндері ұлғаяды. Ал менің науқасымда лимфа түйіндері ұлғаймаған. Перкуторлы: БК бар науқастарда өкпелік дыбыс тұйықталған, менің науқасымда бүкіл өкпе үстінде қорабты өкпелік дыбыс естіледі. Аускультативті: БК кезінде сырыл естілмейді, кейде өкпенің бір сегменттерінде естілуі мүмкін. Ал, менің науқасымда өкпе үстінен құрғақ ысқырықты сырылдар естіледі. Осы көріністерді ескеріп «Бронх карциноиды» ауруын жоққа шығарамын. СОЗЫЛМАЛЫ ОБСТРУКТИВТІ БРОНХИТ. Созылмалы обструктивті бронхит ол- бронхтардың созылмалы диффузды аллергиялық емес қабынуы және өкпе вентиляциясының газ алмасуының обструктивті түрімен жүретін сырқат. Ауру туғызатын факторлар: Темекі тарту, ауаның ластануы, кәсіби қызметтің жағымсыз жағдайлары, жедел респираторлық ауру, туғаннан ферменттер жетіспеушілігі (альфа 1 антитрипсин), бронх гиперреактивтілігі. Науқас шағымы: Созылмалы обструктивті бронхитпен ауыратын науқастардың шағымында аурудың басталуы суық тиюмен байланысты, және ол таңертең аз мөлшерде бөлінетін шырышты іріңді қақырықты жөтелмен көрініс береді. Ал менің науқасым тұншығу ұстамасына және сол ұстаманың соңында қиын бөлінетін сұр түсті шырышты қақырықты жөтелге, тыныштық және шамалы күш түскенде пайда болатын ентігуге, әлсіздікке шағымданады. СОБ-пен ауыратын науқастардың анамнезінде темекі шегу, кәсіби аурулар орын алады, менің науқасымның анамнезінде бұл жағдайлар бар. Қарағанда: кеуде клеткасы алдыңғы және артқы бағытта кеңейген болады. Ал менің науқасымның да кеуде клеткасы қалыпты. Перкуссияда: Созылмалы обструктивті бронхиті бар науқастарда өкпеде қорабты дыбыс болып, өкпенің төменгі шекарасының қозғалғыштығы төмендейді. Менің науқасымда да қорабты дыбыс естіледі, бірақ бүкіл өке бойында күшейген. Аускультацияда: СОБ-ті бар науқастарда везикулярлық тыныс әлсіреп, тыныс шығаруы ұзарып, құрғақ ысқырықты сырылдар естіледі. Менің науқасымда да құрғақ ысқырықты сырылдар естіледі. Жоғарыдағы көрсеткіштерді ескере отырып, СОБ-ті жоққа шығарамын. БРОНХ ДЕМІКПЕСІ. Брох демікпесі деген-ол иммундық және бейиммундық механизм негізінде бронхтардың реактивтілігі өзгеретін созылмалы қайталамалы сырқат. Ауру туғызатын факторлар: Бронхтардың гиперреактивтілігі,атопия, тұқым қуалау, аллергендер (өндірістік, эпидермальді,инсектті, шаң тозаң, саңырауқұлақтар, тағамдар, дәрі-дәрмектер) кәсіптік, арахидон қышқылының метобализмінің бұзылуы, дисгормональді бұзылыстар, респираторлы инфекциялар, полютанттар. БД ауыратын науқас анамнезінде бронхит, созылмалы обструктивті бронхит, пневмониялар, аллергиялық аурулар болуы мүмкін. БД кезінде тұншығу ұстамасы инфекциялық емес аллергендердің әсерімен байланысты (шаң-тозаң,тұрмыстық және өндірістік әр түрлі иістер, суық ауа т.б.), және тыныштықта, шамалы физикалық күш түскенде экспираторлы ентігу болып, аз мөлшерде қиын бөлінетін қақырықты ұстамалы жөтелдер болады. Менің науқасымда тұншығу ұстамасы негізі шамалы физикалық күш түскенде немесе тыныштық күйде де экспираторлы ентігу болады, ұстама соңында аз мөлшерде қиын бөлінетін сұр түсті шырышты қақырық бөлінетін ұстамалы жөтел болады. Қарағанда: БД-де науқас мәжбүр қалыпта-денесін алға еңкейтіп, екі қолымен тіреп отырады (ортопноэ). Менің науқасымда осы қалыпта отырады және де айтылған көріністер байқалады. Перкуссияда: БД бар науқастарда өкпе ұстінде қорабты дыбыс естіледі. Менің науқасымда да осы белгілер бар. Аускультацияда: БД бар науқастарда, әсіресе дем шығару ұзарады және ысқырықты сырылдар естіледі. Бұл көріністер менің де науқасымда да бар. АЛҒАШҚЫ ДИАГНОЗ Мен тексерген науқасымның шағымына, anamnesis morbi-іне, anamnesis vitae-сіне, объективті зерттеулеріне, ағзалары мен жүйелеріне I этап бойынша жүргізген ажыратпалы диагнозының негізделуінің ерекшеліктеріне сүйене отырып, алғашқы диагнозды негіздеймін: Бронх демікпесі, ауыр дәрежесі, өршу фазасы, басқарылмайтын саты. Алғашқы диагнозды негіздеу Бронх демікпесі – Науқас тәулігіне 10 рет болатын тұншығу ұстамасына шағымданды, көбінесе түнгі уақытта.Тыныштық қалпындағы тыныс шығуы қыйындайтын ентігу, бұл сәл ғана жүктемеден күшейе түседі, шырышты қақырық бөлінетін ұстамалы жөтел, түнгі ұйқысының бұзылуы және де физикалық белсенділігінің төмендеуіне байланысты негіздеймін. Анамнезінде:Жезқазған қаласында жұмыс істеп жүргенде алғаш 1995 жылы тұншығу ұстамасы болған, бронх демікпесі диагнозы қойылған. Объективті белгілерден: дене пішіні нормостениялы, кеуде клеткасы симметриялы тыныс алуға қатысады. Тыныс алғанда кеуде клеткасы кеңеймейді, тек толығымен жоғары көтеріледі. Пальпацияда: кеуде клеткасының серпімділігі сақталған, дауыс дірілі екі өкпесінде әлсіреген. Перкуссияда: өкпе үстінде қорабты өкпелік дыбыс естіледі. Аускультацияда: өкпе үстінде құрғақ ысқырықты сырылдар естіледі. Ауыр дәрежесі – тәулігіне 10 рет болатын тұншығу ұстамасына шағымданды, көбінесе түнгі уақытта.Тыныштық қалпындағы тыныс шығуы қыйындайтын ентігу, бұл сәл ғана жүктемеден күшейе түседі, шырышты қақырық бөлінетін ұстамалы жөтел, түнгі ұйқысының бұзылуы және де физикалық белсенділігі төмендеген. Басқарылмайтын саты — тәулігіне 10 рет болатын тұншығу ұстамасына шағымданды, көбінесе түнгі уақытта, физикалық белсенділігі төмендеген. Шұғыл көмекті қажет етеді. Тыныс алу жеткіліксіздігі 3 дәрежелі- ТАЖ 24р мин ЗЕРТТЕУ ЖОСПАРЫ. Негізгілері:
Лабораторлық және құралды зерттеулер әдісі.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||